Son Dakika

Okumanın Kökenleri ve Kökleri

Okumanın bilgikökeni, insanın yazıyı icat etmesiyle yaşıttır.Okumak, yazmak, alfabe üçlüsü insan için tarihin kırılma noktasıdır.

GENEL 19.07.2023, 13:50 19.07.2023, 14:22
Okumanın Kökenleri ve Kökleri

Yazının kökeni konusunda, arkeolojik buluntular önemli bilgiler verir.Alfabenin doğuşu, yazının doğuşuyla eş zamanlıdır ve Sümerlere yani günümüzden 5000 yıl önceye tarihlenir. Bilindiği üzere buna çivi yazısı (cuneiform) adı verilir. Çivi yazısına benzer simgelerle Sümerler'i takip eden (Asur, Babil, Elam, Akad, Hitit vs.) birçok Mezopotamya uygarlığı; dillerini kâğıda, taşa, toprağa dökmüşlerdir.Taş tabletler, insanoğlunun alfabeyi işlediği  en eski kitaplardır.

Bilindiği üzere Çivi yazısının ardından Eski Mısır'da hiyeroglifler ortaya çıkmıştır. İlk çıkışındaki kullanım özellikleriyle ideogramatik yazı mantığı taşımaktadır. Nesnelerin resimleri üzerinden kurgulanmıştır. Hiyeroglifin kelime anlamı resimyazısıdir.Tarih kitaplarında en çok bu iki alfabeye yer verilse bunlarin yanında bir de Ege Adaları kökenli, günümüzde hala çözülememiş, linear A ve linear B diye birbirinin devamı iki alfabe ile Maya Uygarlığı kökenli Kolomb öncesi Güney Amerika alfabeleri vardır.Anadolu'daki uygarlıkların önemi bu açıdan yadsınamaz.

Modern alfabenin kökeni ise, Fenike alfabesine dayanmaktadır. Fenikelilerle birlikte tek bir harfe karşılık tek bir ses kullanma kavramı ortaya çıkmıştır. Fenike alfabesi, Fenikelilerin tüccar olmasının da yardımıyla bütün Akdeniz çevresine yayılmıştır. Arapların, Yunanların, İbranilerin ve Latinlerin alfabeleri hep Fenike alfabesinden türemiştir.

İnsanın okuryazar kimliği, onu bilgi konusunda müthiş yerlere taşımıştır. İnsanlık sözlü hafızanın yanında, ondan çok daha kalıcı ve daha güvenilir ikinci bir hafızaya sahip olmuştur, yazılı hafıza....

Okuryazar olmak, bir sıfat olmanın ötesinde, insanın medeniyetle kurduğu bir bağdır. Merak ve bilgiyi arama bilinci okumayı, okuma kültürünü tetikler. İnsanın yazıyla olan serüveni, onu medeni hâle getirmiş, uygarlıklar için sağlam bir altyapı kurmasına vesile olmuştur.

Günümüz dünyasında, okumak yalnızca bir.bilgi imgesi değil, sanat ve sanatsal zevk için de olanaklar vermektedir. Öyleki kurgu ve duygu okumanın ve yazmanın merkezine oturmuştur. Şiir, roman, hikâye en çok okunan 
türlerin başında geliyor. Edebiyat, okumanın ve yazmanın asıl ev sahibi hüviyetinde. Sanat, insan için hâlâ değerli yani....

Ferman SALMIŞ

Yorumlar (0)
Yorum yapabilmek için lütfen üye girişi yapınız!
15
açık
Günün Anketi Tümü
Ali Koç mu? Aziz Yıldırım mı?
Ali Koç mu? Aziz Yıldırım mı?
Namaz Vakti 27 Temmuz 2024
İmsak 04:00
Güneş 05:48
Öğle 13:16
İkindi 17:12
Akşam 20:34
Yatsı 22:14
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 38 102
2. Fenerbahçe 38 99
3. Trabzonspor 38 67
4. Başakşehir 38 61
5. Kasımpasa 38 56
6. Beşiktaş 38 56
7. Sivasspor 38 54
8. Alanyaspor 38 52
9. Rizespor 38 50
10. Antalyaspor 38 49
11. Gaziantep FK 38 44
12. A.Demirspor 38 44
13. Samsunspor 38 43
14. Kayserispor 38 42
15. Hatayspor 38 41
16. Konyaspor 38 41
17. Ankaragücü 38 40
18. Karagümrük 38 40
19. Pendikspor 38 37
20. İstanbulspor 38 16
Takımlar O P
1. Eyüpspor 34 75
2. Göztepe 34 70
3. Sakaryaspor 34 60
4. Bodrumspor 34 57
5. Ahlatçı Çorum FK 34 56
6. Kocaelispor 34 55
7. Boluspor 34 53
8. Gençlerbirliği 34 51
9. Bandırmaspor 34 50
10. Erzurumspor 34 44
11. Ümraniye 34 43
12. Manisa FK 34 40
13. Keçiörengücü 34 40
14. Adanaspor 34 39
15. Şanlıurfaspor 34 38
16. Tuzlaspor 34 38
17. Altay 34 10
18. Giresunspor 34 7
Takımlar O P
1. M.City 38 91
2. Arsenal 38 89
3. Liverpool 38 82
4. Aston Villa 38 68
5. Tottenham 38 66
6. Chelsea 38 63
7. Newcastle 38 60
8. M. United 38 60
9. West Ham United 38 52
10. Crystal Palace 38 49
11. Brighton 38 48
12. Bournemouth 38 48
13. Fulham 38 47
14. Wolves 38 46
15. Everton 38 40
16. Brentford 38 39
17. Nottingham Forest 38 32
18. Luton Town 38 26
19. Burnley 38 24
20. Sheffield United 38 16
Takımlar O P
1. Real Madrid 38 95
2. Barcelona 38 85
3. Girona 38 81
4. Atletico Madrid 38 76
5. Athletic Bilbao 38 68
6. Real Sociedad 38 60
7. Real Betis 38 57
8. Villarreal 38 53
9. Valencia 38 49
10. Deportivo Alaves 38 46
11. Osasuna 38 45
12. Getafe 38 43
13. Celta Vigo 38 41
14. Sevilla 38 41
15. Mallorca 38 40
16. Las Palmas 38 40
17. Rayo Vallecano 38 38
18. Cadiz 38 33
19. Almeria 38 21
20. Granada 38 21