Diyarbakır’ın merkez Sur ilçesinde İçkale mevkinde Amida Höyük’te devam eden kazılarda Osmanlı dönemine ait 782 adet el bombası bulundu.
Hurriler, Hurri-Mitanniler, Mitaniler, Bitzamani Kralığı, Asurlular, Urartular, Medler, Persler, Selevkoslar, Partlar, Büyük Tigran Krallığı, Romalılar, Sasaniler, Bizanslılar, Emeviler, Abbasiler, Hamdaniler, Büveyhoğulları, Mervaniler, Büyük Selçuklular, Suriye Selçukluları, Nisanoğulları, Eyyubiler, Artuklular, Akkoyunlular, Safeviler ve Osmanlıların da aralarında yer aldığı birçok medeniyete ev sahipliği yapan Diyarbakır’ın merkez Sur ilçesinde İçkale mevkinde Amida Höyük’te devam eden kazılarda 1. Dünya Savaşı’nda hem Osmanlı hem de itilaf devletleri tarafından kullanıldığı anlaşılan, 640 adet Osmanlı imalatı Tüfenkçiyef el bombası 48 adet savunma tipi muhtemelen İngiliz Mill 5- M5 el bombası, 77 adeti parça halinde diğerleri dağılmış vaziyete ortalama 90 adet Alman menşeli el bombası, 3 adet Alman M-24 tipi el bombası, 1 adet Osmanlı Humbara tipi el bombası olmak üzere toplam 782 adet el bombası tespit edildi.
Diyarbakır İl Emniyet Müdürlüğü Bomba İmha Uzmanlarının sevk edildiği alanda, teslim alınan bombalardan boşaltılan bilenler sergi için geri iade edilirken, boşaltılamayanlar ise imha edilecek. Titizlikle çıkarılan tarihi eserler incelemek üzere kriminal şubeye götürdü.
Amida Höyük Kazı Başkanı Prof. Dr. İrfan Yıldız, çalışmaların devam ettiğini ve bulguların inceleneceğini belirterek, konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Yıldız, UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesinde yer alan bu alanda bombaların etrafı taştan yapılan bir duvar ile çevrilen 1.70 x 1.90 santim ebatlarında ve 0.55 santim derinliğinde bir çukura gömüldüğü ve üstünün sal taşları ile kapatıldığını kaydetti. Bu bombaların Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası İtilaf devletlerine teslim edilmek istenmediğinden gömülen silahlar olduğunu düşündüklerini aktaran Prof. Dr. Yıldız, “Diyarbakır İçkale Amida Höyük Kazı çalışmaları 2018’den beri devam etmektedir, 8 bin yıllık yaşantının kesintisiz devam ettiği Amida Höyük’te yapılan kazılarda her gün yeni sürprizlerle karşılaşıyoruz. 2021 kazı çalışmaları surların dirilişi programı kapsamında Diyarbakır Valiliği ve Büyükşehir Belediyesinin işçi desteğiyle devam ediyor. Yaptığımız çalışmalar kapsamında 29 Temmuz 2021 tarihinde surların kuzey batı tarafında devam eden çalışmalarda surlardan 2 metre 20 santim uzaklıkta bir alanda, el bombası olduğu tahmin edilen Osmanlı dönemine ait mühimmata rastlanmıştı. 2 günlük çalışma sonrasında bütün mühimmatlar ortaya çıkartıldı. Yapılan çalışmalar sonucunda el bombası olan mühimattın, 1. Dünya Savaşı’nda hem Osmanlı hem de itilaf devletleri tarafından kullanıldığı anlaşıldı. 640 adet Osmanlı imalatı Tüfenkçiyef el bombası 48 adet savunma tipi muhtemelen İngiliz Mill 5- M5 el bombası, 77 adeti parça halinde diğerleri dağılmış vaziyete ortalama 90 adet Alman menşelli el bombası, 3 adet Alman M-24 tipi el bombası, 1 adet Osmanlı Humbara tipi el bombası olmak üzere toplam 782 adet el bombası tespit edildi. Bu el bombaları emniyet tarafından alındı. İnceleme yapılması üzere boşaltıla bilenler bizlere teslim edilecek müzelerde sergilenecek diğerleri ise imha edilecek” dedi.
